Các khu vực pháp lý có rủi ro cao cần kêu gọi hành động – Tháng 10 năm 2023
Paris, ngày 27 tháng 10 năm 2023 – Các khu vực pháp lý có rủi ro cao có những thiếu sót đáng kể trong cơ chế chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt (RT, TTKB, TTPBVKHDHL). Đối với tất cả các quốc gia được xác định có rủi ro cao, FATF kêu gọi tất cả các thành viên và tất cả các khu vực pháp lý áp dụng biện pháp thẩm định nâng cao, và trong những trường hợp nghiêm trọng nhất, các quốc gia được kêu gọi áp dụng các biện pháp đối kháng để bảo vệ hệ thống tài chính quốc tế khỏi sự tấn công của các hoạt động RT, TTKB, TTPBVKHDHL bắt nguồn từ quốc gia này. Danh sách này gọi là “Danh sách đen”. Kể từ tháng 2 năm 2020, do đại dịch COVID-19, FATF đã tạm dừng quá trình rà soát đối với Iran và CHDCND Triều Tiên, thực tế 2 quốc gia này đã nằm trong danh sách cần kêu gọi hành động. Iran đã báo cáo vào tháng 7 năm 2023 với không có thay đổi nào về tình trạng trong kế hoạch hành động. Do đó, FATF tái khẳng định cần áp dụng các biện pháp đối kháng đối với các khu vực pháp lý có rủi ro cao này bao gồm cả những biện pháp đã tuyên bố ngày 21 tháng 2 năm 2020.
Các khu vực pháp lý bị FATF kêu gọi các thành viên và các khu vực pháp lý khác áp dụng các biện pháp đối kháng.
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (DPRK)
[Tuyên bố không thay đổi kể từ tháng 2 năm 2020]
FATF vẫn lo ngại về việc DPRK không giải quyết được những thiếu sót đáng kể trong cơ chế chống RT, TTKB cũng như những mối đe dọa nghiêm trọng mà chúng gây ra đối với tính toàn vẹn của hệ thống tài chính quốc tế. FATF kêu gọi DPRK giải quyết ngay lập tức và có hiệu quả những thiếu sót về chống RT, TTKB. Hơn nữa, FATF có những quan ngại sâu sắc về mối đe dọa từ các hoạt động bất hợp pháp của CHDCND Triều Tiên liên quan đến việc phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt (WMD) và việc tài trợ cho nó.
FATF tái khẳng định lời kêu gọi vào ngày 25 tháng 2 năm 2011 đối với các thành viên của mình và kêu gọi tất cả các khu vực pháp lý yêu cầu các tổ chức tài chính của họ đặc biệt lưu tâm đến các mối quan hệ và giao dịch kinh doanh với DPRK, bao gồm các công ty, tổ chức tài chính của CHDCND Triều Tiên và những người đại diện của quốc gia này. Ngoài việc tăng cường giám sát, FATF còn kêu gọi các thành viên của mình và tất cả các khu vực pháp lý áp dụng các biện pháp đối kháng hiệu quả và các biện pháp trừng phạt tài chính mục tiêu theo Nghị quyết hiện hành của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (UNSC), để bảo vệ các lĩnh vực tài chính khỏi hoạt động RT, TTKB, TTPBVKHDHL bắt nguồn từ DPRK. Các khu vực tài phán nên thực hiện các biện pháp cần thiết để đóng cửa các chi nhánh, công ty con và văn phòng đại diện hiện có của các ngân hàng DPRK trong lãnh thổ của mình và chấm dứt mối quan hệ đại lý với các ngân hàng DPRK, theo yêu cầu của các nghị quyết liên quan của UNSC.
Iran
[Tuyên bố không thay đổi kể từ tháng 2 năm 2020]
Tháng 6 năm 2016, Iran cam kết giải quyết những thiếu sót về mặt chiến lược của mình. Kế hoạch hành động của Iran đã hết hạn vào tháng 1 năm 2018. Vào tháng 2 năm 2020, FATF lưu ý Iran chưa hoàn thành kế hoạch hành động. [1]
Tháng 10 năm 2019, FATF đã kêu gọi các thành viên và tất cả các khu vực pháp lý: Tăng cường kiểm tra, giám sát đối với các chi nhánh và công ty con của các tổ chức tài chính có trụ sở tại Iran; giới thiệu các cơ chế báo cáo liên quan nâng cao hoặc báo cáo có hệ thống về các giao dịch tài chính; và yêu cầu tăng cường kiểm toán bên ngoài đối với các tập đoàn tài chính với bất kỳ chi nhánh và công ty con nào đặt tại Iran.
Giờ đây, do Iran không ban hành Công ước Palermo và Tài trợ khủng bố phù hợp với Tiêu chuẩn của FATF, FATF dỡ bỏ hoàn toàn việc đình chỉ các biện pháp đối phó và kêu gọi các thành viên của mình, đồng thời kêu gọi tất cả các khu vực pháp lý áp dụng các biện pháp đối kháng hiệu quả, phù hợp với Khuyến nghị 19. [2]
Iran sẽ vẫn tuân theo tuyên bố của FATF về các khu vực pháp lý có rủi ro cao theo lời kêu gọi hành động cho đến khi Kế hoạch hành động được hoàn thành đầy đủ. Nếu Iran phê chuẩn Công ước Palermo và Tài trợ khủng bố, phù hợp với các tiêu chuẩn của FATF, FATF sẽ quyết định các bước tiếp theo, bao gồm cả việc có nên đình chỉ các biện pháp đối kháng hay không. Cho đến khi Iran thực hiện các biện pháp cần thiết để giải quyết những thiếu sót được xác định liên quan đến việc chống tài trợ khủng bố trong Kế hoạch hành động, FATF sẽ vẫn lo ngại về rủi ro tài trợ khủng bố xuất phát từ Iran và mối đe dọa mà điều này gây ra cho hệ thống tài chính quốc tế.
Các khu vực pháp lý khác bị FATF kêu gọi các thành viên và các khu vực pháp lý khác áp dụng các biện pháp đối kháng tương ứng với các rủi ro phát sinh từ khu vực pháp lý đó.
Myanmar
Vào tháng 2 năm 2020, Myanmar cam kết giải quyết những thiếu sót chiến lược của mình. Kế hoạch hành động của Myanmar đã hết hạn vào tháng 9 năm 2021.
Vào tháng 6 năm 2022, FATF đã mạnh mẽ kêu gọi Myanmar nhanh chóng hoàn thành kế hoạch hành động của mình trước tháng 10 năm 2022, nếu không FATF sẽ kêu gọi các thành viên và tất cả các khu vực pháp lý áp dụng biện pháp thẩm định nâng cao đối với các mối quan hệ và giao dịch kinh doanh với Myanmar. Do tiếp tục thiếu tiến bộ và phần lớn các hạng mục hành động vẫn chưa được giải quyết sau một năm vượt quá thời hạn cho kế hoạch hành động, FATF đã quyết định rằng cần phải có thêm hành động phù hợp với các thủ tục của mình và FATF kêu gọi các thành viên cũng như các khu vực pháp lý khác áp dụng các biện pháp thẩm định nâng cao tương ứng với rủi ro phát sinh từ Myanmar. Khi áp dụng các biện pháp thẩm định nâng cao, các quốc gia cần đảm bảo rằng dòng vốn hỗ trợ nhân đạo, hoạt động hợp pháp của tổ chức phi chính phủ và kiều hối không bị gián đoạn.
Myanmar nên tiếp tục nỗ lực thực hiện kế hoạch hành động của mình để giải quyết những thiếu sót này, bao gồm bằng cách: (1) thể hiện sự hiểu biết được cải thiện về rủi ro rửa tiền trong các lĩnh vực chính; (2) chứng minh rằng việc kiểm tra tại chỗ/bên ngoài cơ sở là dựa trên rủi ro và các nhà khai thác hundi (khai thác, vận hành các giao dịch chuyển tiền vô điều kiện cho các tổ chức, cá nhân xác định thông qua công cụ Hundi) đã được đăng ký và giám sát; (3) chứng minh việc tăng cường sử dụng thông tin tình báo tài chính trong các cuộc điều tra của cơ quan thực thi pháp luật (LEA), đồng thời tăng cường phân tích và phổ biến hoạt động của đơn vị tình báo tài chính (FIU); (4) đảm bảo rằng rửa tiền được điều tra/truy tố phù hợp với rủi ro; (5) chứng minh việc điều tra các vụ án rửa tiền xuyên quốc gia với sự hợp tác quốc tế; (6) thể hiện sự gia tăng phong tỏa/thu giữ và tịch thu tài sản phạm tội, công cụ và/hoặc tài sản có giá trị tương đương; và (7) quản lý tài sản bị tịch thu để bảo toàn giá trị hàng hóa bị tịch thu cho đến khi bị tịch thu.
FATF kêu gọi Myanmar nỗ lực giải quyết đầy đủ các thiếu sót chống RT, TTKB của mình, bao gồm cả việc chứng minh rằng việc giám sát tiền hoặc dịch vụ chuyển giao giá trị (MVTS) của họ dựa trên sự hiểu biết rõ ràng và được ghi chép đầy đủ về các rủi ro ML/TF để giảm thiểu sự giám sát quá mức các hoạt động pháp lý hợp pháp của dòng tài chính.
Myanmar sẽ vẫn nằm trong danh sách các quốc gia được kêu gọi hành động cho đến khi hoàn thành kế hoạch hành động đầy đủ.
__________________________________
[1] Vào tháng 6 năm 2016, FATF hoan nghênh cam kết chính trị cấp cao của Iran nhằm giải quyết những thiếu sót chiến lược về chống RT, TTKB và quyết định tìm kiếm hỗ trợ kỹ thuật trong việc thực hiện Kế hoạch hành động. Kể từ năm 2016, Iran đã thiết lập chế độ khai báo tiền mặt, ban hành các sửa đổi đối với Luật phòng chống tài trợ khủng bố và Luật phòng chống rửa tiền, đồng thời thông qua luật PCRT.
Vào tháng 2 năm 2020, FATF lưu ý rằng vẫn còn những hạng mục chưa được hoàn thành và Iran cần giải quyết đầy đủ: (1) hình sự hóa thỏa đáng việc tài trợ khủng bố, bao gồm cả việc loại bỏ quyền miễn trừ đối với các nhóm được chỉ định “cố gắng chấm dứt sự chiếm đóng của nước ngoài, chủ nghĩa thực dân và phân biệt chủng tộc”; (2) xác định và phong tỏa tài sản khủng bố theo các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc; (3) đảm bảo chế độ thẩm định khách hàng đầy đủ và có hiệu lực thi hành; (4) chứng minh cách các cơ quan chức năng xác định và xử phạt các nhà cung cấp dịch vụ chuyển tiền/giá trị không có giấy phép; (5) phê chuẩn và thực hiện các Công ước Palermo và Tài trợ khủng bố và làm rõ khả năng hỗ trợ pháp lý lẫn nhau; và (6) đảm bảo rằng các tổ chức tài chính xác minh rằng chuyển khoản ngân hàng có chứa thông tin đầy đủ về người gửi và người thụ hưởng.
[2] Các quốc gia có thể áp dụng các biện pháp đối kháng thích hợp khi FATF yêu cầu làm như vậy. Các quốc gia cũng có thể áp dụng các biện pháp đối kháng một cách độc lập với bất kỳ lời kêu gọi nào của FATF để thực hiện điều đó. Các biện pháp đối kháng như vậy phải có hiệu quả và tương xứng với rủi ro.
Chú thích diễn giải Khuyến nghị 19 nêu rõ các ví dụ về các biện pháp đối kháng mà các quốc gia có thể thực hiện.
Theo fatf-gafi.org, Thu Hà – TT81 dịch