Nhóm hành vi vi phạm quy định về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt trong Nghị định số 218/2025/NĐ-CP của Chính phủ về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu

Chính phủ ban hành Nghị định số 218/2025/NĐ-CP ngày 05/8/2025 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu, có hiệu lực kể từ ngày ký trong đó cập nhật nhiều nội dung mới theo Luật Tổ chức Chính phủ số 63/2025/QH15, Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 sửa đổi, bổ sung,… Nghị định gồm 4 chương, 69 điều, thay thế Nghị định số 120/2013/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung liên quan, đánh dấu bước hoàn thiện quan trọng trong khuôn khổ pháp lý nhằm tăng cường quản lý nhà nước và bảo đảm an ninh quốc gia trong tình hình mới.

Một điểm đáng chú ý trong Nghị định số 218/2025/NĐ-CP là bổ sung, cụ thể hóa các hành vi vi phạm và hình thức xử phạt liên quan đến phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt – một lĩnh vực có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thế giới diễn biến nhanh chóng, phức tạp, xuất hiện nhiều nguy cơ, thủ đoạn, hình thức tài trợ, cung cấp công nghệ và nguồn lực phục vụ cho việc sản xuất, phát triển hoặc vận chuyển vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Theo quy định mới, các hành vi vi phạm trong công tác phòng, chống phổ biến và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt được quy định rõ tại Mục 6 Chương II của Nghị định. Cụ thể:

“Điều 30. Vi phạm quy định về cung cấp, thông báo thông tin liên quan đến phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt

1. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi không cung cấp thông tin cho cơ quan có thẩm quyền về công tác phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Điều 31. Vi phạm quy định về cập nhật danh sách tổ chức, cá nhân bị chỉ định và tổ chức cá nhân đưa ra khỏi danh sách bị chỉ định

1. Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

a) Không cập nhật danh sách tổ chức, cá nhân bị chỉ định;

b) Không cập nhật danh sách tổ chức, cá nhân đưa ra khỏi danh sách bị chỉ định.

Điều 32. Vi phạm quy định về tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt

1. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với hành vi cung cấp tiền, tài sản cho tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, trừ trường hợp được cấp phép, ủy quyền hoặc được thông báo theo nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc có liên quan.”[1]

Nghị định số 81/2019/NĐ-CP của Chính phủ về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt là văn bản pháp lý tiền đề, xây dựng khung pháp lý cơ bản về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt. Trong Nghị định số 81/2019/NĐ-CP quy định nghĩa vụ tuân thủ, trách nhiệm của các tổ chức tài chính, tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành nghề phi tài chính có liên quan. Tuy nhiên, tại Nghị định không quy định xử lý hành vi vi phạm việc không tuân thủ nghĩa vụ trên. Vì vậy, việc ban hành Nghị định 218/2025/NĐ-CP củng cố cơ chế kiểm soát, ngăn ngừa và xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt. Đây cũng là bước đi cụ thể hóa nghĩa vụ và cam kết quốc tế của Việt Nam trong việc thực thi theo hướng dẫn thực hiện Khuyến nghị của Lực lượng đặc nhiệm tài chính FATF.

Với vai trò là Cơ quan đầu mối quốc gia về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, Bộ Quốc phòng đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 218/2025/NĐ-CP, thống nhất việc xử lý hành vi vi phạm về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt là một trong các nhóm hành vi thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh quốc gia. Tuy mức xử hành vi vi phạm về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt còn khá “khiêm tốn” so với các hành vi vi phạm về phòng, chống rửa tiền (là 75 triệu đối so với mức 1 tỷ đồng, do giới hạn theo Luật Xử lý vi phạm hành chính), nhưng đây là tiền đề quan trọng để xử lý bước đầu, ngăn ngừa loại hành vi phạm tội này. Đồng thời, quá trình xem xét, sửa đổi Bộ luật Hình sự tới đây, có thể nghiên cứu, đánh giá việc hình sự hóa các tội danh này để đáp ứng toàn diện hơn các yêu cầu theo chuẩn mức quốc tế.

Với việc bổ sung nhóm hành vi vi phạm trên, Nghị định 218/2025/NĐ-CP không chỉ tăng cường tính răn đe mà còn nâng cao nhận thức và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc tuân thủ quy định pháp luật, bảo đảm công tác phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt được triển khai hiệu quả. Sau khi Nghị định ra đời, cũng nhận được phản hồi, đánh giá tích cực của các chuyên gia quốc tế trong việc tuân thủ các khuyến nghị của FATF. Đây cũng là công cụ pháp lý quan trọng góp phần bảo vệ lợi ích quốc gia và khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam trong việc chống phổ biến và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt./.

[1] Mức xử phạt tối đa đối với tổ chức gấp 02 lần mức xử phạt tối đa đối với cán nhân.

Thanh Tùng – TT81